Argia.com

             Aurreko post-ean  aipatutako hedabideen artean Argia dago. Euskal proiektu editorial sendoa dugu Argia, produktu anitz eskaintzen dituena. Zalantzarik gabe guztien artean garrantzitsuena Argia astekaria da, Euskal Herri mailan euskara hutsean argitaratzen den informazio orokorreko aldizkaria, irakurle gehien dituen euskarazko astekaria. Argia astekariak gaurkotasun gaien jarraipen zehatza egiten du. Elkarrizketa, kronika, iritzi artikulu, erreportajeen… bitartez gai ugari lantzen du kazetaritzako estilo desberdinak erabiliz, beti ere, publiko zabalaren interesak uztartuz. 

             Paperezko formatua ardatz izanik, urteak joan dira Internet-en Argia.com ataria jaio zenetik. (1997. urtean abiarazi zuten Interneteko bertsioa Sareko Argia izenpean) Gaurkotasun gaiek ematen digute ongietorria bertan. Atariak eduki anitz biltzen du sail desberdinetan, informazioa, bereziak, multimedia edukiak, Argiako blogak, aisiarako proposamenak, zerbitzuak …

            Sortzez euskaraz komunikatzeko nahia eta euskaldunari kazetaritza proiektu sendoak eskaintzeko borondatea du Argiak gaur egun helburu berdinari eusten diolarik.

                  Argia sakonkiago ezagutu nahi baduzu, hemen aukera hedabide honen inguruan egindako analisia eskuragarri baituzu.

Euskarazko hedabideak beste jauzi baterako ordua

            Gaur egun 400.000tik gora biztanlek kontsumitzen dituzte euskarazko hedabideak, 2008ko Eusko Jaurlaritzaren ikerketa baten arabera. Euskal hedabide gehienen helburua,  hiztun komunitateak bere burua euskaraz islatua ikusteko eskubidea bermatzea da. Zoritxarrez eskubide hori kinka larrian dago euskal hedabide askok bizi duten egoera latza dela eta. Horrela adierazi zuten pasa den astean 60 euskal hedabide ez publiko inguruk "Euskarazko  hedabideak beste jauzi baterako ordua" izeneko editorial bateratuan.  Bertan herri erakunde publikoen sostengu eta babes handiagoa errebindikatu dute bizi duten egoerari aurre egiteko. 

Argitaratu zenetik,  beste 30 bat hedabidek atxikimendua adierazi diote testuari. Atzo 80 euskal komunikabide inguruk agerraldi kolektiboa  egin zuten Donostian aldarrikapenak gogoratuz.  Datozen hilabeteetan erakunde eta alderdi politikoetako ordezkariekin biltzeko asmoa dute  sektorearen berri  eman eta akordio eta politika zehatzak adosteko helburuz.

Ondo pentsatuta, euskal hedabideetan euskara bultzatzeko estrategiak zehaztu eta ezartzeko Eusko Jaurlaritzak agertzen duen nahia eta horretarako baliabideak gero eta gehiago murriztea ez da koherenteegia ezta?

Agiria sinatu duten komunikabideak:

Arrazoi osoz!

Otsailaren 12an jokatutako Huesca-Girona partiduaren ostean, Raul Agné Gironako entrenatzaileak prentsaurrekoa eskaini zuen. Galdera bati katalanez erantzuten ari zela kazetari batek erdaraz egiteko eskatu zion. Teknikaria haserratu eta alde egin zuen.

 

Badira bere jarrera kritikatzera ausartu direnak. Horientzat hausnarketa bat... Zergatik teknikari ingeles, frantses...-ek euren hizkuntzatan mintzatzen direnean ez da elkar ulertzeko inongo trabarik jartzen eta euskal,  katalandar edo galegoen kasuan bai? Euskarak, katalanak edo galegoak estatus gutxiago al dute?

Baita zera ere!

5. zeregina; Kontsulta-guneen analisia

Aurretik aipatu bezala, Internet-en tresna anitz aurki dezakegu testuen sorkuntza prozesuan gure zalantzak, kezkak... argitzen lagunduko digutenak.

Testuen zuzentasuna bermatzeko tresnak dira ugarienak, jada zerrendatu bezala sarean hamaika hiztegi, zuzentzaile, banku terminologiko... baitaude. Egokitasunaren mesederako hartzaileen araberako tresna ugari ere dago. Horrela adinak, jatorri geografikoak (euskalkiak), ogibideak... tresna bat edo bestea hautatzea baldintzatzen dute. Azken irizpide honekin hain zuzen ere helduko diegu kazetarion laguntza-tresnei. Kazetaritza hizkera egokia erabiltzeko gomendioak eta arauak biltzen dituzten web gune desberdinak daude, EITBren Hikea kasu, baina esparru honetan oraindik ere bide luzea dago egiteke, hutsune nabariak baitaude.Esaterako, ez dago  kazetaritza generoen inguruko baliabide eta irizpideak aurkezten duen sailkapenik ezta  Internetek ekarritako euskarri eta erabilera berriak ahalik eta era egokienean ustiatzeko sarean idazteko jarraibiderik. Hiperbinkuluak adibidez zeharo aldatu du  testuen egitura  hartzaileen arabera irakurketa desberdinak egitea dagoelarik. Testuen interpretazioan iraultza bat suposatu duela esan daitekeen arren, ez dago euskaraz bere erabilera egokia zein den argitzen duen tresnarik. Honez gain, nekez aurki daiteke estiloaren aldetik komunikabideek har ditzaketen erabakien inguruko informazioa.

Hutsuneak hutsune, ekinaren ekinez ikasten eta egiten da, beraz badugu nondik hasi!

Greba orokorrean indarkeria hizpide

ELA, LAB, STEE-EILAS, EHNE eta Hiru sindikatuek Gobernu espainolak egin nahi duen pentsio sistema publikoaren erreforma salatzeko deitutako greban  istilu anitz jaso ziren. Rodolfo Ares barne sailburuak agindu bezala, ondo baino hobeto bermatu ziren lan egin nahi zutenen   eskubideak, ez ordea manifestarienak. 

Ondoko irudiak Gasteizko manifestazioan jasotakoak dira.

Atzoko grebaren oihartzuna bizi bizirik,  gaur goizean Espainiako Gobernuak, CCOO eta UGT sindikatuek eta CEOE eta Cepyme patronalek akordioa lortu dute pentsioen sistema erreformatzeko. Erreforma gaur bertan onartuko da, ostean Kongresura igorriko delarik.

.

1. zeregina; Euskarazko testuen kalitatea aztergai

2004. urteko Euskararen Aholku Batzordearen txostenean adierazten denez euskarazko testuen kalitatea erabakitzerako orduan zuzentasuna, jatortasuna eta egokitasunari heldu behar zaio. Txostenean jasotzkoari jarraiki, zuzentasunaz aritzean, Euskaltzaindiaren arauen araberako euskarari buruz ari gara,  arau horiek aplikagarriak diren egoera  komunikatiboetan. Ortografia, joskera, ahoskeran… maila askotan daragi zuzentasunak.

Jatortasunari dagokionez, euskararen senaren edo usadioaren araberakoa da euskara jatorra.“Entrenatzailea zirkunstantzia aurpegiarekin atera zen aldageletatik” euskara zuzena izan liteke akaso, baina ez da jatorra. “Entrenadorie halamoduzko aurpegixaz urten zeban bestuarixotik”, aldiz, jatorra da, nazio mailako egoera formaletarako zuzena ez izan arren. Ideala,  zuzena eta jatorra izatea litzateke.

Egokitasunari erreparatuz, bere xederako egokia dena da euskara egokia, hizkuntzaren xedea eragitea da,  Koldo Mitxelenak zioen bezala norberaren baitan eta inorengan eragitea alegia. . Egokitasun kontzeptuan txertatzen da beraz eraginkortasunaren alderdia.

Testuen sorkuntzan eta zuzenketan zuzentasuna da errazen ezar daitekeen irizpidea, aldez aurretik zehaztutako arauak era egokian  jarraituz era zuzenean idatz daitekeelako.  Horretarako zorionez gero eta baliabide gehiago dugu eskuragarri; gramatika eta arauei buruzko baliabideak ( euskaltzaindiaren arauak, Ehulkuren aholkuak...) hiztegiak (Orotariko euskal hiztegia, Sinonimoen hiztegia, Zehazki...) datu base terminologikoak ( Euskalterm, Munduko hizkuntzen izenak euskaraz...)esapide, lokuzio eta esaeraz zaharren  datu-baseak (Euskal lokuzioak, Erabiliren esamoldeak, HABE esapideak eta esaera zaharrak...) izendegiak (Ehu-ren izendegia, euskal onomastikaren datutegia... )...

Era jator eta egokian idazten ari garen edo ez neurtzea aldiz zailagoa da kontzeptu subjektiboagoak direlako.  Zentzu honetan, egokitasuna aztertzerako orduan batzuetan jatortasunak izango du pisu handiagoa eta besteetan zuzentasunak, testuinguruak zehaztuko du balantzaren norabidea.

Euskal Herrian Euskaraz; Euskal Herri euskaldun eta burujabe baten alde!

Sasi guztien gainetik euskaldun eta burujabe! lelopean Euskal Herrian Euskaraz elkarteak manifestazio nazionala deitu du otsailaren 12rako Donostin. 

Gogoratu dutenez, Euskal Herriko biztanleen laurdenak baino ez daki euskaraz . Mendeetako asimilazio prozesuaren ondorioz euskal hiztun guztiak   gaztelera edo frantsez elebidun dira, euskaldun elebakar gisa bizitzea ezinezkoa bihurtu delarik. Hori dela eta, garenari eutsi beharra aldarrikatu dute,  munduko hizkuntza eta kultur aniztasunaren ondareari euskararen herriak bere-berezko ekarpena egiten jarrai diezaion.
Manifestazioaren lelo berbera duen manifestuan bildu dituzte aldarrikapen hauek.  Bertan ere adierazi dutenez, kontzienteki edo inkontzienteki gure eguneroko hizkuntza praktika sumisoa bilakatu da. 

Hori dela eta, praktika burujabearen aldeko hautua indartzeko beharra  agertu dute. "Zazpi euskaldun + erdaldun bat = zortzi erdaldun ekuazioarekin amaitu eta euskaraz bizi den herria nabarmentzea ekarriko duen praktika" hain zuzen ere.

Horretarako, norbanakoaren determinazioa ezinbestekotzat jotzen dute beti ere dimentsio kolektiboa kontuan hartuz. EHE-ren aburuz euskal komunitateak egin behar du euskaldun burujabe bizitzearen alde. 

Herritarrek Euskal Herrian Euskaraz-en web gunean eman diezaiokete atxikimendua manifestuari. 

Manifestazio egunean gainera, EHEren sortzaileetako bat izan zen Jose Luis Alvarez Enparantza Txillardegi idazlea omenduko dute. Protesta arratsaldeko 17etatan abiatuko da  Donostiko Bulebarretik.